Wystawa „Władysław Sowicki. Projektant” jest pierwszą publiczną prezentacją prac artysty plastyka, architekta wnętrz Władysława Sowickiego (1911-1954). Na wystawie będzie można zobaczyć zachowane w archiwum rodzinnym dokumenty i fotografie dotyczące zarówno życia prywatnego, jak i twórczości artysty, w tym m.in. zdjęcia projektów, rysunki i obiekty z zakresu architektury, urbanistyki, architektury wnętrz, mebli, ceramiki, a także plakat, biżuterię i figurki drewniane.

Wystawa będzie połączona z premierą książki „Władysław Sowicki. Projektant” stanowiącą zredagowaną wersję rozprawy doktorskiej obronionej w 2016 roku w Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej.

„Pierwsze lata aktywności Władysława Sowickiego były silnie związane z nurtem propaństwowym. Postawa ta została ugruntowana nauką w krakowskiej Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego (1929-1934), przynależnością do Szczepu Rogate Serce Stanisława Szukalskiego jako Władysław z Bieżanowa (1929-1932) i Spółdzielni Artystów Ład (od 1935 roku) oraz studiami w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (1934-1938). W tym okresie powstały prace w nurcie polskiej sztuki narodowej np. projekt polskiego pawilonu z 1936 roku na paryską Wystawę Światową w 1937 roku czy makieta krzesła z 1937 roku, z wyraźnym nawiązaniem do twórczości Wojciecha Jastrzębowskiego.

W 1938 roku Sowicki rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Fakt ten zaowocował zauważalną zmianą w działalności projektowej architekta. W jego twórczości pojawiły się wątki związane z funkcjonalizmem ekspresyjnym, złagodzoną odmianą modernizmu późnych lat trzydziestych. Odejście od koncepcji w duchu polskiego art déco widoczne jest w propozycjach polskiego pawilonu wystawienniczego z 1938 roku na Wystawę Światową w Nowym Jorku w 1939 roku oraz pawilonu dla Spółdzielni Artystów Ład z 1939 roku. Zmiana czytelna jest także w aranżacji eleganckich, powściągliwych wnętrz warszawskiej kawiarni „Café Lucyna” z 1940 roku.

Projektom architektonicznym Sowickiego w pierwszych latach po zakończeniu drugiej wojny światowej, aż do roku 1949, towarzyszy modernistyczna, monumentalna forma. Doskonałym przykładem jej zastosowania jest idea zagospodarowania warszawskiego Placu Zwycięstwa z 1947 roku. Nawiązanie do przedwojennych tradycji projektowych widoczne jest również w opracowaniach mebli i biżuterii. Proste, zgeometryzowane formy pozbawione zbędnej dekoracji inspirowały Sowickiego zarówno przed, jak i po wojnie. Biżuteryjne srebrne szpile „Biegacze” i „Piłkarz”, które powstały z okazji XIV Olimpiady w Londynie w 1948 roku, są jednymi z najbardziej nowatorskich pomysłów w twórczości Sowickiego. Dynamiczne, antropomorficzne sylwetki operują geometryczną formą, ich charakterystyczną cechą jest skrajne uproszczenie oraz skrótowe myślenie nawiązujące do sztuki kubizmu i art déco.

Wprowadzenie w życie w 1949 roku doktryny realizmu socrealistycznego, która objęła swoim wpływem wszystkie dziedziny sztuk projektowych, spowodowało kolejny zwrot w twórczości Sowickiego. Połączenie monumentalizmu form modernistycznych dwudziestolecia międzywojennego, historyzmu oraz ludowości zostało wykorzystane przez Sowickiego w studium zagospodarowania otoczenia pomnika Fryderyka Chopina w warszawskich Łazienkach z 1950 roku oraz w realizacji wnętrz pawilonu przemysłu włókienniczego na Międzynarodowe Targi Poznańskie z tego samego roku. Powrót do inspiracji polską wytwórczością ludową widoczny jest w szkicach sprzętów z lat pięćdziesiątych wykonanych na zlecenie Cepelii, a także broszek i zabawek z tego samego okresu.”                      

 Agata Wereszczyńska

Kurator wystawy: dr nt. arch. wnętrz Agata Wereszczyńska
Autorka identyfikacji wizualnej wystawy: Martyna Wojdat

Władysław Sowicki projektant
Galeria Lektorium, Biblioteka ASP
ul. Wojska Polskiego 121, Łódź

Czas trwania wystawy: 11.12.2024 r. – 15.01.2025 r.
Wernisaż: 11.12.2024, godz. 16.30