Studenckie lata to czas intensywnego rozwoju, zarówno intelektualnego, jak i emocjonalnego. W natłoku zajęć i różnorodnych aktywności, studenci – często nieświadomie – pomijają własne potrzeby. Zdrowy tryb życia studenta to jednak coś więcej niż tylko aktywność fizyczna i zbilansowana dieta. To całościowe podejście, obejmujące umiejętność efektywnego zarządzania stresem i czasem, planowania regeneracji, rozwijania zainteresowań oraz dbania o relacje międzyludzkie. Warto mieć z tyłu głowy, że właśnie w trakcie studiów młodzi ludzie mają możliwość wypracowania mechanizmów, które pozwolą im uniknąć wypalenia zawodowego w przyszłości. Jak zatem znaleźć równowagę, która umożliwi pełne wykorzystanie potencjału studiów, nie rezygnując z dbałości o siebie?

Ruch to zdrowie

Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), osoby dorosłe powinny przeznaczać co najmniej 150 minut tygodniowo na aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności. Powszechnie wiadomo, że ruch ma ogromne znaczenie dla zdrowia, niemniej wielu studentów rezygnuje z aktywności sportowej z powodu ograniczonego czasu wolnego. Dzień studenta wypełniają wykłady, ćwiczenia, pisanie pracy dyplomowej, spotkania kół naukowych czy praca dorywcza. Dojazdy na uczelnię pochłaniają sporo czasu, a oprócz obowiązków akademickich, trzeba przecież znaleźć czas na spotkania z przyjaciółmi.

Wprowadzenie ćwiczeń do tak napiętego harmonogramu może początkowo wydawać się dużym wyzwaniem. Mimo wszystko, warto zmodyfikować swój plan dnia, ponieważ regularny ruch przynosi wiele korzyści. Systematyczne ćwiczenia wzmacniają odporność, poprawiają funkcje poznawcze oraz pomagają utrzymać właściwą masę ciała. Dodatkowo, ćwiczenia wpływają na regulację napięć układu nerwowego i minimalizują stres, który jest częstym zjawiskiem wśród studentów.

Moc zdrowego odżywiania

Prawidłowe żywienie odgrywa istotną rolę w zdrowym trybie życia studentów. Niestety, wiele młodych osób spożywa posiłki w pośpiechu, wybierając szybkie przekąski – fast foody, słodycze lub napoje energetyczne, których skład pozostawia wiele do życzenia. Przetworzone produkty dostarczają chwilowego zastrzyku energii, jednak przy dłuższym stosowaniu mogą szkodzić organizmowi.Zrównoważona dieta wpływa korzystnie na koncentrację, dostarczając mózgowi składników odżywczych do efektywnej pracy, a także pozytywnie wpływa na ogólną kondycję organizmu, wspomaga działanie układu odpornościowego, reguluje metabolizm oraz poprawia jakość snu.

Utrzymanie stałego poziomu glukozy we krwi, a tym samym efektywność nauki i zdolność do długotrwałego wysiłku umysłowego podczas zajęć i sesji egzaminacyjnych, zależą w dużej mierze od regularnego spożywania pełnowartościowych posiłków. Dieta powinna uwzględniać warzywa, owoce, pełnoziarniste makarony, kasze, chude mięso oraz ryby, które są źródłem potrzebnych wartości odżywczych. Aby zapobiec bólom głowy i zmęczeniu, które mogą zakłócać koncentrację, a także wspomóc prawidłowy metabolizm, niezbędne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. W codziennej diecie nie może zabraknąć odpowiedniej ilości płynów, a najlepszym wyborem jest woda.

Trening w rytmie studiów. Jak znaleźć czas na aktywność?

Wprowadzenie regularnych ćwiczeń do planu dnia bywa trudne, ale staje się możliwe dzięki niewielkim zmianom w codziennym życiu. Część osób uważa, że wystarczy jeden intensywny trening od czasu do czasu, jednak brak systematyczności może zniweczyć korzyści płynące z jednorazowego wysiłku. Dlatego lepiej traktować ćwiczenia jako stały element każdego dnia, nawet w małych dawkach. Stopniowe włączanie drobnych aktywności, jak korzystanie ze schodów zamiast windy lub powrotna przechadzka do domu, pozwala stopniowo poprawiać sprawność. Zastanów się, jaka forma ruchu najbardziej Ci odpowiada – zajęcia fitness, siłownia, pływanie, a może długie spacery? Kiedy aktywność fizyczna staje się źródłem przyjemności, znalezienie na nią czasu w ciągu tygodnia staje się łatwiejsze.

Gdy wolisz aktywność w grupie, zapoznaj się z ofertą Akademickiego Związku Sportowego działającego przy Twojej uczelni. Ta organizacja prowadzi liczne sekcje sportowe, dzięki którym student może znaleźć dyscyplinę dopasowaną do swoich zainteresowań. Poza możliwością uczestnictwa w zawodach, przynależność do AZS-u oznacza dodatkowe korzyści, na przykład punkty stypendialne lub zaliczenie zajęć wychowania fizycznego. Akademickie Związki Sportowe zazwyczaj ułatwiają studentom łączenie aktywności sportowej ze studiami, proponując treningi na terenie kampusu, w takich godzinach, które nie kolidują z zajęciami.

Studencka dieta

Wielu młodych ludzi uważa, że zdrowe odżywianie pociąga za sobą wysokie koszty lub wymaga dużo czasu. Istnieją jednak nieskomplikowane i skuteczne rozwiązania, umożliwiające realizację zdrowego planu żywieniowego bez nadmiernego obciążenia portfela. Przy układaniu jadłospisu warto uwzględnić sezonowe produkty, które charakteryzują się korzystniejszą ceną oraz świeżością. Sporządzanie posiłków na kilka dni do przodu – przygotowanie większej porcji raz w tygodniu – ogranicza spontaniczne zamawianie jedzenia i uciekanie się do niezdrowych przekąsek podczas wyczerpujących dni w uczelnianym życiu.

W przerwach między zajęciami świetnie sprawdzają się lekkie drugie śniadania. Przykładem mogą być kanapki przygotowane z pełnoziarnistego pieczywa, wzbogacone o wędlinę drobiową lub pastę warzywną oraz uzupełnione świeżymi kiełkami. W menu studenckim nie powinno zabraknąć również produktów zbożowych, które dostarczają wartościowych węglowodanów, wspomagając utrzymanie stabilnego poziomu energii.

Prawidłowe nawyki żywieniowe przekładają się na wyższą efektywność w nauce. W diecie młodych ludzi doskonałym uzupełnieniem są przekąski, dostarczające organizmowi cennych składników oraz wspierające koncentrację. Mieszanki musli, zawierające płatki owsiane, suszone owoce oraz orzechy, są źródłem węglowodanów złożonych, błonnika, witamin i mikroelementów. Zapewniają stopniowy dopływ energii, szczególnie ważny podczas długotrwałego wysiłku umysłowego. Podobnie granole – bogate w błonnik i węglowodany złożone, ale także w zdrowe tłuszcze i białko. Chrupiąca konsystencja i słodki smak sprawiają, że granole są doskonałą przekąską, która zaspokaja głód i dodaje energii podczas nauki.

Kontrola spożycia cukru pozostaje nieodzownym elementem zdrowego trybu życia – słodzone napoje i nadmiar słodkich przekąsek mogą wywierać negatywny wpływ na samopoczucie oraz utrzymanie koncentracji w krótkiej i dłuższej perspektywie. Świadome decyzje dotyczące żywienia wpływają korzystnie na zdrowie oraz osiągi nie tylko w trakcie studiów, lecz także w kolejnych etapach życia. 

Mentalna strona studiów

Studenci napotykają niemałe trudności w dbaniu o zdrowie psychiczne. Egzaminy, sesja i obrona pracy dyplomowej wywołują w każdym z nich intensywne emocje. Do tego dochodzi presja społeczna, która skłania do porównywania swoich wyników z osiągnięciami rówieśników i może dodatkowo przyczyniać się do obniżenia poczucia własnej wartości. Dlatego dla wielu młodych ludzi niezwykle ważne staje się zachowanie równowagi między dążeniem do celów a potrzebą regeneracji. Istotną rolę odgrywają w tym edukacja w zakresie samoświadomości, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z problemami oraz opracowywanie metod redukcji stresu.

Planowanie dziennego lub tygodniowego harmonogramu ułatwia organizację czasu i pomaga oddzielić okresy nauki, aktywności fizycznej oraz odpoczynku. Takie zorganizowane podejście zapobiega kumulowaniu się zaległości. Równie ważne staje się pielęgnowanie relacji społecznych – spotkania z przyjaciółmi, rozmowy oraz wspólne wypady umożliwiają budowanie pozytywnego nastawienia. Pasje rozwijane poza uczelnią mają pozytywny wpływ na nastrój, zwłaszcza w okresach wzmożonego stresu podczas semestru. Z uwagi na różnorodność potrzeb i temperamentów, warto testować różne metody odprężenia, aby wybrać te, które przynoszą najlepsze efekty.

Sposoby na nadmiar obowiązków i stres

Uczucie przytłoczenia z powodu nadmiaru zadań nie jest obce żadnemu studentowi, jednak utrzymanie dystansu pozwala lepiej radzić sobie z presją. Nie należy koncentrować się na stale zwiększającej się liczbie zadań – wystarczy sukcesywnie wykreślać wykonane pozycje z planu. Nawetkilkuminutowe przerwy wspomagają zachowanie energii i determinacji do dalszej pracy. Podczas odpoczynku lepiej wyłączyć komputer, aby oczy oraz umysł mogły się zregenerować. Proste metody relaksacyjne, na przykład ćwiczenia oddechowe oraz krótkie sesje rozciągania, pomagają ograniczyć nagromadzony stres w organizmie.

Jeśli obowiązki zaczynają Cię przytłaczać, dobrym rozwiązaniem jest zwrócenie się do wykładowcy lub opiekuna roku o pomoc w ustaleniu priorytetów. Wielu studentów posiada sprawdzone metody organizacji czasu i chętnie dzieli się z rówieśnikami swoimi metodami, które umożliwiły im zdanie egzaminów. W trudnych momentach warto skorzystać ze wsparcia otoczenia – uczelnie oferują w tym celu poradnie psychologiczne oraz biura doradztwa, które zapewniają profesjonalną pomoc. Szybkie reagowanie na ogarniający stres zabezpiecza przed wypaleniem akademickim, umożliwiając studentom skuteczne pokonywanie wyzwań związanych ze studiami, utrzymanie energii do nauki oraz czerpanie satysfakcji z życia akademickiego.

Rola snu w studenckim życiu

W studenckim życiu łatwo o pokusy związane z zarywaniem nocy – szczególnie w okresie sesji lub przed terminami oddawania ważnych projektów. Media społecznościowe i gry komputerowe dodatkowo utrudniają regenerację, zachęcając do spędzania czasu przed ekranem do późnych godzin. Długotrwały niedobór snu ma negatywny wpływ na układ nerwowy i osłabia odporność, prowadząc do pogorszenia koncentracji, braku energii oraz zwiększonej podatności na choroby. Zbyt krótki i przerywany sen niekorzystnie wpływa również na ogólną kondycję psychiczną, powodując drażliwość i wahania nastroju.

Właściwy odpoczynek nie tylko odświeża umysł, lecz także optymalizuje procesy pamięciowe. Konsolidacja wiedzy zachodzi właśnie podczas snu, a to ma ogromne znaczenie dla studentów w czasie intensywnej nauki. Ponadto, sen reguluje gospodarkę hormonalną – niedostateczna ilość przesypianych godzin może zakłócić produkcję hormonów odpowiedzialnych za uczucie sytości i głodu, przyczyniając się w dłuższej perspektywie do nadmiernego apetytu. Dlatego istotne jest zorganizowanie planu dnia w taki sposób, aby zapewnić sobie możliwość regularnego zasypiania i pobudek o zbliżonych porach.

Jak poprawić jakość snu?

Sen, mimo swojej naturalnej roli w przywracaniu energii całego organizmu, często jest traktowany drugoplanowo. Odpoczynek ciała ułatwia sprostanie wyzwaniom akademickim i pomaga odnaleźć motywację do działania. Aby sen efektywnie wspierał regenerację, ważne jest wyciszenie – unikanie intensywnego oświetlenia oraz odłożenie telefonu lub komputera na co najmniej 30 minut przed snem. Te działania ułatwiają zasypianie i umożliwiają pełniejsze odzyskiwanie sił na kolejny dzień. Ponadto, należy zadbać o optymalną temperaturę i cyrkulację powietrza w sypialni, tworząc warunki sprzyjające odpoczynkowi.

Podsumowanie

Zdrowy styl życia studenta łączy troskę o ciało oraz umysł. Intensywność okresu akademickiego umożliwia rozwijanie nawyków przynoszących korzyści w przyszłości. Zbilansowana dieta, obfitująca w składniki odżywcze, regularna aktywność fizyczna, sprawne zarządzanie czasem oraz ustalanie priorytetów, a także dbałość o zdrowie psychiczne przy wykorzystaniu metod radzenia sobie ze stresem, zapobiegają sytuacjom, w których nauka lub praca pochłaniają całość dostępnego czasu i uniemożliwiają odpoczynek. Dbałość o dobre samopoczucie w trakcie studiów wpływa korzystnie na wszechstronny rozwój studentów, przekładając się na lepsze wyniki w przyszłej karierze.

Źródła:

 Światowa Organizacja Zdrowia WHO

 Akademicki Związek Sportowy 

 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

 inpostfresh.pl/

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Joanna Ważny